در میان عالمان شیعی معاصر، دو سیره کاملا متفاوت در تالیف و انتشار آثار دیده می‌شود: دسته‌ای مانند مرحوم آیت الله خوئی آثار بسیاری تالیف و تدوین کرده و به انتشار رسانده‌اند و از دسته‌ای دیگر هیچ نوشته‌ای در دسترس نیست. از بارزترین چهره‌های دسته اخیر آیت الله سید علی سیستانی (ت ۱۳۴۹ هـ ق) است که خود نیز در گفتگویی به این بی‌رغبتی به انتشار اثری از خود تصریح نموده‌اند. چد تقریری که از ایشان به چاپ رسیده هرچند در شناخت آراء و نظریات ایشان موثر است، اما جای خالی اثری حدیثی از ایشان که دوره‌ای نزد مرحوم آیت […]

عثمان بن مقبل الواعظ یکی از فقهای بغداد بود که آثاری چند در تفسیر، اخلاق، فقه و تاریخ داشت. در مورد آثار او گفته‌اند که بسیار پر اشتباه است، چرا که او شخصی «صحفی» بوده است. اصطلاح «صحفی»[۱] اصطلاحی رایج در فرهنگ علمی جهان اسلام بود که برای توصیف افرادی به کار می‌رفته که تلاش می‌کردند علم را نه از اساتید و شیوخ بلکه با مطالعه شخصی کتاب‌های علمی به دست آورند. چنین افرادی همیشه در معرض دو خطر مهم بوده‌اند: ۱- قرائت و فهم نادرست متون علمی ۲- خود بزرگ‌بینی و گستاخی نسبت به عالمان مثال‌های بسیاری در تاریخ […]