وجود تعداد بسیار زیاد کلمات عربی در زبان فارسی باعث شده فارسی‌زبانان در مواجهه با متون عربی با معنی بسیاری از کلمات آشنا باشند. اما همین پیش‌زمینه ذهنی از معانی واژه‌ها گاهی موجب اشتباهاتی اساسی شده است؛ در مواردی که معنای واژه در فارسی امروزی با خاستگاه عربی‌اش تفاوت داشته باشد. به عنوان نمونه «تقلید» که در زبان عربی به معنای «به گردن انداختن» بود و تناسبش با «تقلید» در اصطلاح فقهی روشن، فارسی خوانده شد و عده ای گمان کردند «تقلید» در فقه نیز به همین معنی فارسی «ادای کسی را درآوردن» است! همچنین است کلمه «حیَل شرعیة» که […]

۴- توجه به لغت: گاهی رجوع نکردن به لغت باعث اشتباه می‌شود، چرا که مترجم معنایی در ذهن دارد و بدون توجه به آنچه در لغت آمده، سعی در تطبیق معنای پیشفرض خود دارد، نمونه این مسئله در ترجمه آیه « ذَرْهُمْ یَأْکُلُوا وَ یَتَمَتَّعُوا وَ یُلْهِهِمُ الْأَمَل‏ » ( حجر: ۳ ) رخ داده که مترجم محترم چنین آورده: «  و آرزوها آنان را غافل سازد »، نگاهی به لغت نشان می‌داد کلمه امل علاوه بر معنای اسمی « آرزو» معنای مصدری « آرزو کردن » نیز دارد، ولی مترجم تنها معنای اول را در ذهن داشته و چون […]

یکی از مسائلی که همیشه درباره قرآن مطرح می‌شود، سوال از چرایی تعداد بسیار زیاد ترجمه‌های قرآن کریم است، پاسخ ساده است: قرآن کتاب ساده ای نیست، زبانی پیچیده و دقیق دارد و ترجمه آن بسیار دشوار. این نوشتار به بررسی مهم ترین لغزشگاه‌های مترجمان قرآن اشاره می‌کند، با نگاهی به ترجمه مشهور آیت الله مکارم شیرازی که حاصل ۱۵ سال کار ایشان بر تفسیر قرآن مجید و نیز بررسی سه ساله جمعی از مترجمان و قرآن پژوهان است. دلیل انتخاب این ترجمه نیز روشن است؛ نشان دادن اینکه با وجود این چنین تمهیداتی، باز هم اشتباه وجود دارد و […]